Phần mềm PKT 1.0 trong khảo sát thiết kế: Giảm thời gian, tránh sai sót

PKT 1.0 là phần mềm được viết bằng ngôn ngữ lập trình Autolisp, chạy trên môi trường Autocad gồm nhiều ứng dụng lisp, hỗ trợ một số công tác trong quá trình lập hồ sơ khảo sát thiết kế (KSTK). PKT là phần mềm mở, cho phép người dùng cập nhật thêm các tính năng mới.

Phần mềm PKT với 7 ứng dụng: Vẽ bình diện; Thiết kế thảm; Tìm kiếm cọc; Đổi độ dốc trắc ngang; Định dạng bản vẽ trong hồ sơ KSTK; Điểm mia; Xóa text cao độ dư.

Hiện nay, mỗi đơn vị tư vấn đều trang bị cho mình các phần mềm thương mại phục vụ việc khảo sát. Sử dụng phần mềm thương mại như Nova, Topo đã góp phần đáng kể nâng cao năng suất lao động, đặc biệt là đối với các công trình làm mới hoặc nâng cấp, cải tạo. Tuy nhiên, đối với các công trình sửa chữa thì những phần mềm trên chưa phản ánh được hết các trường hợp phát sinh trong quá trình xử lý số liệu khảo sát và thiết kế. Nhóm tác giả: KS. Hồ Xuân Thảo, KS. Phạm Ngọc Ninh thuộc Trung tâm Kỹ thuật đường bộ 5 đã nghiên cứu và xây dựng một số ứng dụng hỗ trợ người sử dụng trong công việc thiết kế đường. Tất cả các ứng dụng này được xây dựng trong phần mềm PKT.

Theo KS. Hồ Xuân Thảo, trước đây để vẽ được 1 bản vẽ bình diện hoàn thiện, thì chúng ta phải vẽ từng chi tiết một, từ biển báo, sơn hộ lan mềm, đến thoát nước ngang. Các thao tác vẽ phức tạp, tốn nhiều thời gian. Ứng dụng vẽ bình diện có chức năng hỗ trợ người sử dụng vẽ hàng loạt biển báo, sơn hộ lan mềm và cống thoát nước ngang một cách tự động hóa hoàn toàn. Ứng dụng sẽ nhận dữ liệu đầu vào do người sử dụng tạo ra theo một cấu trúc nhất định thông qua tập tin TXT. Ứng dụng sẽ tìm đến chính xác từng lý trình của những biển báo cần vẽ, vẽ biển báo và điền lý trình vào bản vẽ. Nhất là đối với hộ lan mềm, ứng dụng sẽ vẽ và điền ghi chú, lý trình đầu- cuối hộ lan mềm. Đối với cống, ứng dụng sẽ điền ghi chú cống loại gì, đường kính bao nhiêu. Ứng dụng đã góp phần giảm thời gian công việc từ 2-3h/km xuống còn 10 phút/km.

Với ứng dụng thiết kế thảm, trình tự thiết kế (áp theo mặt đường cũ để giảm bù vênh) sẽ đơn giản hơn rất nhiều và gần như không còn tốn thời gian cho công việc này nữa. Ứng dụng sẽ thiết kế bề rộng, độ dốc mặt đường mới bằng mặt đường cũ. Thời gian hoàn thành 1 tuyến đường thảm BTN hoàn toàn không phụ thuộc vào số lượng cắt ngang của tuyến đường (chỉ phụ thuộc vào thời gian thao tác ứng dụng khoảng 5 phút).

Ứng dụng tìm kiếm cọc sẽ hỗ trợ người sử dụng thao tác tìm kiếm, truy xuất qua lại giữa các cọc trắc dọc, trắc ngang 1 cách thuận tiện nhất. Người sử dụng có thể tùy chọn tìm kiếm cọc bằng phương thức quét chuột hoặc nhập liệu. Lisp này không mang lại hiệu quả nhiều về thời gian nhưng là công cụ hỗ trợ cho công việc thuận tiện hơn.

Ứng dụng đổi độ dốc trắc ngang hỗ trợ người sử dụng đổi độ dốc không thông qua hộp thoại mà qua việc nhập liệu trực tiếp. Lisp đổi độ dốc hỗ trợ người sử dụng 3 phương thức đổi độ dốc khác nhau: đổi độ dốc mặt đường, đổi độ dốc lề đường và đổi độ dốc mặt + lề. Việc sử dụng ứng dụng này sẽ giúp người dùng thuận tiện hơn trong công việc mặc dù không mang lại hiệu quả nhiều về thời gian. Ứng dụng xóa điểm mia, theo KS. Phạm Ngọc Ninh, chúng tôi đã xây dựng ứng dụng loại bỏ điểm mia với 2 dạng: loại bỏ điểm mia theo 1 khoảng cho trước LM và loại bỏ điểm mia bất kỳ XM. Lisp LM có chức năng xóa tất cả các điểm mia cách tim một khoảng cách tùy chọn cùng một lúc và trên tất cả các trắc ngang được chọn. Lisp XM có chức năng xóa điểm mia bất kỳ trong Nova giống như trong Topo tức là pick và đường dóng của điểm mia đó thì điểm mia đó sẽ bị xóa và không để lại text cao độ dư ở phía dưới.

Ứng dụng định dạng bản vẽ trong hồ sơ khảo sát, thiết kế hỗ trợ người dùng định dạng lại toàn bộ font chữ, kích thước chữ của bản vẽ TD, TN của hồ sơ khảo sát theo quy cách của PKT chỉ với 1 lệnh Cad. Cũng theo KS. Phạm Ngọc Ninh, trong trắc ngang trong Nova khi 2 điểm mia trùng nhau thì ở phía dòng text cao độ sẽ xuất hiện text cao độ dư phải xóa đi và khi thực hiện lệnh hiệu chỉnh trắc ngang thì những text cao độ này tiếp tục xuất hiện. Việc xóa này phải thực hiện trên từng mặt cắt ngang như thế rất mất thời gian. Để giải quyết vấn đề đó, chúng tôi đã xây dựng ứng dụng xóa text cao độ trùng nhau. Lisp XO có chức năng xóa tất cả các điểm mia trùng nhau trên tất cả các trắc ngang được chọn cùng 1 lúc. Qua đó, xóa được những text cao độ dư do điểm mia trùng nhau.

Theo đánh giá của các chuyên gia tại một hội thảo về khoa học công nghệ cầu đường tại Đà Nẵng trong thời gian gần đây thì việc đưa vào sử dụng chương trình PKT của nhóm tác giả đến từ Trung tâm Kỹ thuật đường bộ 5 đã cơ bản loại bỏ được các thao tác thủ công mất nhiều thời gian, trùng lặp, đảm bảo sự nhanh chóng, thuận tiện và loại bỏ hoàn toàn các sai sót trong quá trình thực hiện.

Nguồn: Báo giao thông vận tải